Każde dziecko lubi słuchać jak rodzic czyta mu bajki. Te krótkie opowieści, o fantastycznej treści najczęściej zakończone są morałem, czyli jakąś nauką, przesłaniem. Ich bohaterami są zazwyczaj zwierzęta, przedmioty, zjawiska, które uosabiają ludzkie cechy charakteru i zmagają się z trudami codziennego funkcjonowania. Wśród nich na szczególną uwagę zasługują bajki terapeutyczne, czyli tak zwane bajki pomagajki. Czym one są i co je wyróżnia pośród innych bajek?
Czym są bajki terapeutyczne?
Bajki terapeutyczne (dostępne na Eduksięgarnii) to nic innego, jak opowiadania, które pomagają dzieciom radzić sobie w trudnych sytuacjach. Jak sama nazwa wskazuje – leczą dziecięce lęki i troski, wspierają w pokonywaniu obaw, które każde dziecko ma, w mniejszym lub większym stopniu. Zdarza się, że niektóre wydarzenia z udziałem malucha, dorosłym wydają się błahe, nie warte głębszej uwagi, a tym czasem w głowie dziecka toczy się walka, która skutkuje lękiem, smutkiem, a nawet wstydem, czy poczuciem winy. Zdarza się też, że maluch jest świadkiem jakichś traumatycznych sytuacji, z którymi nie umie sobie sam poradzić. Nie potrafi nazwać i wyrazić swoich uczuć. Wtedy warto sięgnąć po bajki terapeutyczne. Poruszają one różnorodną tematykę, dzięki czemu łatwo je dopasować do aktualnych potrzeb malucha. Dziecko obserwując podobne emocje u bohatera, uczy się je rozpoznawać, radzić sobie z nimi, a co najważniejsze odnajduje wsparcie, zrozumienie i akceptację.
Jakie problemy poruszają bajki terapeutyczne?
Przerysowane postacie, ubarwiony i bogaty w niesamowite historie świat bajek jest dla dziecka miejscem, w którym zapoznaje się z sytuacją problemową w przyjaznych warunkach. Poruszają one między innymi tematy takie jak:
- radzenie sobie ze stratą;
- rozwód i rozstanie rodziców;
- nieśmiałość, lęk, niskie poczucie własnej wartości;
- koszmary nocne;
- pojawienie się młodszego rodzeństwa;
- tolerancja dla odmienności;
- kłótnie między rodzeństwem;
- trudności adaptacyjne np. w żłobku, przedszkolu, szkole, grupie rówieśniczej;
- strach przed ciemnością, wizytą u dentysty, burzą itp.;
- choroba i śmierć w rodzinie;
- akceptacja siebie samego;
- molestowanie i zły dotyk;
- spełnianie marzeń;
- pokonywanie własnych słabości.
Bajki terapeutyczne mogą mieć również charakter relaksujący i pomagać dziecku obniżyć napięcie mięśniowe. Ważne jednak, żeby wsłuchać się w potrzeby młodego człowieka. Jeśli chce on ciągle wracać do jednej lub kilku z nich, może to oznaczać, że bajka zawiera takie elementy, z którymi dziecko aktualnie się mierzy.
Co wyróżnia bajki terapeutyczne?
Bajki terapeutyczne spośród innych opowiadań wyróżnia fakt, że mają dziecku pomóc zrozumieć sytuacje dla niego trudne. Uświadomić z jakimi emocjami się zmaga i dać wskazówki jak sobie z nimi radzić. Lęk u dziecka wynika z jego wcześniejszych doświadczeń lub niezaspokojonych potrzeb. Bajki terapeutyczne mają na celu dostarczenie dziecku wiedzy, wsparcia i zastępczej kompensacji, a także rozpoznanie, rozładowanie i odnalezienie źródeł lęków. Bajki te mają również wspomóc rodziców i terapeutów w rozmowach z dzieckiem o sytuacjach emocjonalnie trudnych.
Nie sposób wskazać na wszystkie pozytywne aspekty bajek terapeutycznych. Bawiąc rozwijają one wyobraźnię dziecka, jego twórcze myślenie, uczą optymizmu i otwartości na świat. Dziecko identyfikując się z bohaterem, lub sytuacją, przeżywa emocje w sposób bezpieczny, gdyż nie dotyczą one bezpośrednio jego samego. Ponadto dzieci uwielbiają słuchać bajek, są one zatem doskonałym i prostym narzędziem terapii, po który zawsze warto sięgnąć.